Walka z fikcyjnym samozatrudnieniem w Holandii.

10/09/2024 4 min Administracja / Podatki

Holenderski urząd skarbowy od stycznia 2025 planuje ścisłe kontrole w celu zwalczania schijnzelfstandigheid – fikcyjnego samozatrudnienia.

Chociaż ustawa DBA (Deregulacja Beoordeling Arbeidsrelaties) obowiązuje od kilku lat, to przez długi czas nie była egzekwowana. Firmy oraz samozatrudnieni mogli działać w tzw. „szarej strefie”, unikając konsekwencji. Sytuacja zmieni się od nowego roku, gdy urząd skarbowy rozpocznie planowane surowe kontrole. Zleceniodawcy będą musieli udowodnić, że ZZP’er rzeczywiście prowadzi samodzielną działalność gospodarczą, a nie realizuje zadań w sposób analogiczny do pracy etatowej.

Na czym polega fikcyjne samozatrudnienie?

Fikcyjne samozatrudnienie ma miejsce, kiedy formalnie działasz jako przedsiębiorca, ale w rzeczywistości Twoje warunki pracy są podobne do tych, jakie mają etatowi pracownicy. Na przykład, jeśli od lat pracujesz tylko dla jednego klienta, który narzuca Ci godziny pracy i sposób realizacji zadań, urząd skarbowy ma prawo uznać, że powinieneś być na etacie, bo Twoja firma to fikcja.

Komentarz eksperta:

“Zjawisko to jest niepożądane z kilku powodów, z których najważniejszym jest społeczna szkodliwość podkreślana przez polityków. Głównym problemem są kwestie zabezpieczenia społecznego – osoby znajdujące się w sferze ukrytego zatrudnienia, zwłaszcza przy zbyt niskich stawkach, nie są w stanie zabezpieczyć swojej przyszłości. Nie opłacają ubezpieczenia na wypadek niezdolności do pracy (arbeidsongeschiktheid), wypadkowego ani emerytalnego, ponieważ ich na to nie stać. W rezultacie, w przypadku choroby, wypadku lub na emeryturze, pozostają bez środków do życia. Dodatkowo, ukryte samozatrudnienie wpływa negatywnie na finanse publiczne, gdyż państwo otrzymuje mniej podatków. Ostatecznie to inni podatnicy muszą pokryć ten deficyt, aby budżet państwa się zgadzał.“
M. Paczesny

Jak to może wyglądać w praktyce?

Weźmy przykład z branży budowlanej. Jeśli od lat pracujesz dla jednej firmy budowlanej, codziennie zaczynasz pracę o tej samej porze, wykonujesz polecenia kierownika i nie masz żadnej swobody w wyborze narzędzi, czy metod pracy – wtedy sytuacja jest podejrzana. W takim przypadku, mimo że wystawiasz faktury, urząd skarbowy może uznać, że jesteś w rzeczywistości pracownikiem tej firmy, a nie niezależnym przedsiębiorcą.

Podejrzane może być też tak zwane “zagnieżdżenie” – inbedding. Dotyczy sytuacji, kiedy wykonujesz pracę zbieżną z profilem działalności zleceniodawcy jak, na przykład, stolarz realizujący projekt dla firmy stolarskiej. Z kolei stolarz wykonujący zlecenie dla salonu fryzjerskiego nie wzbudza w tym kontekście żadnych wątpliwości.

Jakie ryzyko niosą ze sobą nowe przepisy?

Jeśli urząd skarbowy uzna, że przedsiębiorca działał w ramach fikcyjnego samozatrudnienia, zleceniodawca będzie musiał odprowadzić za niego zaległe składki społeczne z ostatnich pięciu lat.

To ryzyko finansowe może prowadzić do rozwiązania współpracy z wieloma ZZP’erami, jak już teraz robią niektóre firmy, np. publiczna telewizja NOS, która wypowiedziała kontrakty wielu freelancerom.

Z kolei zdemaskowany przez skarbówkę fikcyjnie samozatrudniony straci prawo do korzystania z ulg podatkowych.

Komentarz eksperta:

“Szacuje się, że w Holandii około 200 000 osób działa w sferze ukrytego zatrudnienia lub fałszywego samozatrudnienia. Dla takich osób ryzyko polega na tym, że mogą utracić ulgi podatkowe typowe dla osób prowadzących działalność gospodarczą, takie jak zelfstandigenaftrek, startersaftrek czy mkb-winstvrijstelling. W zależności od wysokości dochodów, oznacza to nawet kilkanaście tysięcy euro dodatkowego podatku do zapłaty rocznie.“
M. Paczesny

Co możesz zrobić, by uniknąć oskarżenia o fikcyjne samozatrudnienie?

Zadbaj o formalności.

Najlepszym dowodem dla kontrolera skarbowego będzie umowa z klientem, w której jasno przedstawiasz ofertę, proponujesz zakres prac i cenę. To pokazuje, że Twój klient nie narzuca Ci szczegółowych warunków pracy, a Ty działasz autonomicznie. Jeśli pracujesz w branży, gdzie współpraca jest długotrwała (jak np. budowlanka), kluczowe jest, aby w umowie była podkreślona Twoja niezależność od zleceniodawcy.

Rozpoczęcie projektu od wystawienia oferty, również zabezpiecza wymóg formalnej regulacji ustaleń między Tobą, a klientem i dowodzi, że działasz samodzielnie.

Dowiedz się jak stworzyć dobrą ofertę w branży budowlanej TUTAJ.

Więcej niż jeden klient

Im więcej klientów, tym lepiej. Posiadanie kilku zleceniodawców jest dobrym argumentem na to, że naprawdę prowadzisz samodzielną działalność. W wielu branżach, zwłaszcza takich jak budowlana, łatwo jest znaleźć kilka mniejszych dodatkowych zleceń, co może uratować Cię przed potencjalnymi problemami z urzędem.

Dokumentacja to bezpieczeństwo

Trzymaj dokumenty firmowe w porządku. Umowy, faktury, ewidencja czasu pracy, kilometrówka, czy firmowe koszty – to wszystko może być kluczowe w razie kontroli.
Przeczytaj jak wygląda kontrola skarbowa w Holandii TU.

W eFaktura.nl ułatwiamy Ci porządkowanie i archiwizowanie wszystkich potrzebnych dokumentów. Rejestruj koszty firmowe, prowadź godzinówkę i kilometrówkę w aplikacji – wszystko masz pod ręką.

Masz wątpliwości? Skonsultuj się!

Jeśli masz wątpliwości, warto skonsultować się z prawnikiem albo specjalistą podatkowym, który pomoże Ci ocenić, czy Twoja współpraca z klientami jest zgodna z nowymi przepisami. To szczególnie ważne, jeśli działasz w branży, gdzie relacje zawodowe mogą być długoterminowe i bardziej zależne od jednego zleceniodawcy.

Możesz też wykonać test dla przedsiębiorców przygotowany przez Belastingdiest TUTAJ.

Chcemy, byś w świetle nowych przepisów czuł się bezpiecznie.

Aplikacja eFaktura.nl to nie tylko proste wystawianie faktur. Korzystaj z funkcji, które pomogą Ci lepiej zorganizować dokumentację firmową. Wystawiając OFERTY potwierdzasz swoją niezależność w relacji z klientem, rejestrując czas pracy w GODZINÓWCE i prowadząc KILOMETRÓWKĘ jesteś transparentny dla skarbówki i masz argumenty aby udowodnić, że jesteś swoim szefem!

Nowe przepisy mogą budzić obawy, ale z odpowiednią wiedzą i przygotowaniem możesz spać spokojnie. Zadbaj o formalności w ustaleniach pomiędzy Tobą, a klientem – przed każdym zleceniem sporządź umowę lub daj ofertę. Im więcej informacji o swoim trybie pracy zbierzesz, tym łatwiej będzie Ci udowodnić, że spełniasz wszystkie formalne wymagania, żeby być ZZP.

Będziemy informować o nowych zmianach i warunkach związanych z tym tematem. W razie wątpliwości skonsultuj swoją sytuację z doradcą finansowym.

Eksperckiego komentarza udzielił
M. Paczesny, doradca ds. podatkowo-prawnych w EU-TAX B.V.

eu-tax.amsterdam